Klaas Jan van der Weij, sportfotograaf

Uitgesmeerd over 384 pagina’s telt het boek Sportret van fotograaf Klaas Jan van der Weij circa 250 foto’s. Het is een oeuvre van 30 jaar sportfotografie. ,,De selectie maken voor dit boek, dat was één groot proces van ‘kill your darlings’, een bloedbad vond ik het. Dan kan het gebeuren dat die spraakmakende foto van Cancellara nu ontbreekt”, vertelt Klaas Jan van der Weij (65).

Je doelt op die foto waarop Fabio Cancellara tijdens de Ronde van Vlaanderen in 2010 een nieuwe fiets krijgt aangereikt

,,Ja, toen hij een heel eind achter de rest langskwam, pakte de mecanicien vlak voor mijn ogen een nieuwe fiets voor hem. Dat is die fiets waarop nu de verdenking rust dat er een motortje inzat. De foto van die fietswissel stond toen op de cover van de Volkskrant want het was nog een mooie foto ook, zeker qua compositie.”

Compositie is altijd belangrijk op jouw foto’s, zo lijkt het.

,,Ik fotografeer op gevoel. Ik fotografeer niet anders om anders te willen zijn. Ik probeer altijd de essentie van de wedstrijd te vangen en zoek daarvoor een standpunt waar ik dat kan maken en waarbij dan ook een tweede laagje tot uitdrukking komt. Zo wil ik de sporter in zijn omgeving in beeld brengen.”

Hoe is dat begonnen?

,,Ik werkte als fysiotherapeut toen Cor Eberhard in de praktijk kwam voor een behandeling. Cor Eberhard, die later voor de LPF op de lijst heeft gestaan en goed verdiend heeft aan sekslijnen, was sportfotograaf. Mijn collega vertelde over mijn hobby en daaruit vloeide voort dat ik met Cor Eberhard mee mocht naar schaatswedstrijden, toen nog buiten in Deventer.”

En?

,,Het regende, ik ving mooie druppels in mijn lens. Die foto’s vielen blijkbaar op, ze werden goed afgenomen door de kranten, allemaal onder de naam van Cor Eberhard. Toen dacht ik, dat kan ik ook en ben ik voor mezelf begonnen."

Hoe?

,,Ik kon al snel veel doen voor Het Parool en de Volkskrant. Ik heb ook lang heel fijn kunnen werken voor Trouw. Na het winnen van World Press Photo, een beeld van Greg Lemond in de doucheruimte na Parijs - Roubaix in 1991, kreeg ik snel veel meer opdrachten.”

Wat fotografeer je het liefst?

,,Wielrennen, atletiek, turnen, marathonschaatsen op natuurijs, judo. Het liefst sporten waarbij ik zelf een goede positie kan uitkiezen. Bij wielrennen hoef ik niet op de motor. Dat de bureaus voor de motor kiezen is logisch, vanwege de nieuwswaarde.”

Voetbal noem je niet.

,,Af en toe ga ik heus wel naar een voetbalwedstrijd, ik heb er zeker geen hekel aan voetbal fotograferen. Maar als ik kan kiezen, ga ik liever knikkeren, naar sporten waarbij ook de elementen een rol kunnen spelen.”

Je boek is dan ook geen boek vol historische hoogtepunten.

,,Nee, daar liggen mijn accenten niet. Maar mijn foto’s hebben wel allemaal een verhaal, hoe ze gemaakt zijn, vanuit welke positie, vooral ook van de toevalligheden daarbij. Maar uiteindelijk zoek ik wel altijd naar het beslissende moment. Daarover vertel ik ook op de lezingen die ik geef. Er is veel belangstelling voor. Mijn telefoon ontplofte maandagavond nadat Matthijs van Nieuwkerk en Mart Smeets bij DWDD door mijn boek hadden gebladerd. Pas toen ik enkele screenshots binnen kreeg, snapte ik waarom.”

Henk Mees

Sportret is voor 50 euro te koop in de webwinkels van de Volkskrant en De Muur.