Van Bommel en Van Gaal

Communicatie is een essentieel onderdeel van het trainersvak. Daar is Mark van Bommel afgelopen weekend op pijnlijke wijze op gewezen. Dacht hij Jeroen Zoet te beschermen, kreeg de gepasseerde keeper juist nóg meer hoon over zich heen.

Daan Smink

Want wat was dat een curieuze situatie; Zoet die gepasseerd was als eerste keeper, meereisde naar Tilburg voor de uitwedstrijd tegen Willem II, maar níet op de bank plaatsnam. In plaats daarvan slenterde hij door de catacomben van het stadion en nam hij even later zelfs plaats in de spelersbus. Nog tijdens de wedstrijd.

Wat een onprofessioneel gedrag, concludeerden vele voetbalvolgers begrijpelijkerwijs. Totdat Mark van Bommel na afloop van het duel verklaarde dat het niet Zoet maar de trainer was die besloten had de keeper niet op de bank te zetten. Van Bommel wilde voorkomen dat alle camera’s zich continu op Zoet zouden richten. Ofzo. Een inschattingsfout met pijnlijke gevolgen. Niet in de laatste plaats omdat het besluit vooraf met Zoet noch de media gedeeld was. Zoals Zoet ook pas in Tilburg (nog een communicatiefoutje) hoorde dat hij als derde en niet als tweede keeper was afgereisd.

Niemand bij PSV had blijkbaar bedacht dat dit niet anders dan verkeerd kon uitpakken – in de eerste plaats voor het imago van de toch al geplaagde Zoet, maar vervolgens net zozeer voor dat van Van Bommel.

Enfin, het zal niet het einde van de wereld betekenen. Van Bommel maakte de volgende dag openlijk zijn excuses aan Zoet. Zo’n fout kan je als beginnende trainer (want dat is hij in feite nog steeds) een keer overkomen. Vervelend is wel dat Van Bommel al flink onder druk stond en dit er bovenop kwam. In succesvollere tijden was de impact veel minder groot geweest. En dat PSV ondanks de keeperswissel wéér verloor hielp ook niet mee. Een zege was een prettige afleiding geweest van het communicatiegestuntel.

Peinzend over dit keepersgedoe, gingen mijn gedachten onwillekeurig terug naar de kwartfinale van het WK 2014. Nederland – Costa Rica. De beroemdste keeperswissel uit de geschiedenis van Oranje. Louis van Gaal haalde Jasper Cillessen voor de strafschoppenreeks naar de kant en bracht Tim Krul. De rest is geschiedenis.

Pas recent las ik dat ook hier iets behoorlijk mis ging in de communicatie. In het uitstekende boek De Hand van Van Gaal, geschreven door Hugo Logtenberg, wordt duidelijk dat Krul zijn warming-up in de catacomben had moeten doen, buiten het zicht van Cillessen – want die mocht niet afgeleid worden door zijn pijnlijke wissel te zien aankomen. Maar niemand vertelde dit Krul. Voor hetzelfde geld had Cillessen, in de war en boos door wat hij letterlijk te gebeuren zag staan, een fout gemaakt en een tegentreffer geïncasseerd. Het had Oranje de plek in de halve finales kunnen kosten.

Maar het liep dus anders. Krul werd de held van de natie en Cillessen moest de volgende dag door het stof omdat hij bij zijn wissel even boos was geworden. Van Gaal kreeg wereldwijde lof voor zijn geniale zet. Niemand had oog voor die communicatiefout binnen de staf van Oranje.

Het zat Van Gaal mee, maar de vraag is of dat toeval was. Hij dwong met Oranje dat prachtige toernooi wel erg veel geluk af; dat kon onmogelijk allemaal toeval zijn.

Zo is het ook de vraag of het toeval (lees: botte pech) is dat het Van Bommel momenteel tegenzit. Het heeft er steeds minder de schijn van. De komende weken zullen uitwijzen of er een potentiële Van Gaal in Van Bommel schuilt. Of dat hij eerder richting Robert Maaskant gaat.

DAAN SMINK
Bestuurslid NSP