Ode aan de clubman als assistent

‘Een jongen van de club is verloren gegaan voor de Amsterdammers’. Dat las ik overal toen bekend werd dat Johnny Heitinga geen toekomst meer had bij Ajax. Het is altijd pijnlijk als een clubman geslachtofferd wordt bij zijn grote liefde, maar het is inherent aan het hoofdtrainerschap. Als de resultaten tegenvallen ben je gezien, clubman of niet. Heitinga is niet de eerste en zeker niet de laatste ‘jongen van de club’ die als hoofdcoach naar de uitgang wordt gedirigeerd.

Zelf zie ik echte clubmannen het liefst in de rol van assistent. Zoals clubman der clubmannen Bobby Haarms vanaf de jaren zestig tot 2000 bij Ajax. In de jaren vijftig als speler furore gemaakt om vervolgens zijn leven lang als assistent- en beruchte hersteltrainer (De goede beul) een trouwe rechterhand te vormen voor vele hoofdtrainers.

In de het hedendaagse betaald voetbal lopen ook echte clubiconen rond die in mijn ogen goed gedijen in de rol van assistent. Zoals oer-Feyenoorder John de Wolf, Mr. NAC Ton Lokhoff en Theo Janssen bij Vitesse. Qua dienstjaren kunnen ze nog lang niet tippen aan Ron de Groot die al 30 jaar assistent-coach is bij NEC (met uitzondering van korte periodes als hoofdcoach en hoofd opleidingen). Sinds zijn debuut in NEC 1 in 1979 is hij onlosmakelijk met de club verbonden.

In de eerste divisie kent Ron de Groot (63) zijn evenknie in Pascal Maas. Al een halve eeuw is de 60-jarige Maas verbonden aan FC Eindhoven. Hij werd op zijn tiende lid, kwam via de jeugdopleiding in het eerste terecht waarin hij dertien seizoenen speelde. Hierna ging hij als scout aan de slag, als jeugdtrainer, als assistent-coach, korte tijd als hoofdcoach, weer assistent en de laatste acht jaar combineert Maas het assistentschap met de functie van hoofd opleidingen.

Wie met Maas praat, praat met de wandelende encyclopedie van FC Eindhoven. Ik ken Maas uit mijn tijd als sportjournalist van het ED toen ik clubwatcher was van FC Eindhoven. Toevallig trof ik hem enkele weken geleden op het jeugdcomplex waar mijn zoontje een kennismakingswedstrijd bij FC Eindhoven mocht spelen.

Maas haalde herinneringen op aan mijn vader die begin jaren zeventig voor EVV Eindhoven (voorloper van FCE) in de eerste divisie speelde. Zonder moeite diepte de man bij wie blauwwit bloed door de aderen stroomt vele details op van 50 jaar geleden. Net toen ik me afvroeg hoe oud hij destijds moet zijn geweest, vertelde Maas dat-ie toen als jeugdspeler van 13 jaar ballenjongen bij het eerste was. Ah die rol was me even ontschoten.

Assistenten als Ron de Groot, Pascal Maas en vele anderen zijn van onschatbare waarde voor veel BVO’s. Zij zijn de echte cultuurbewakers, hebben geen groot ego, treden nooit op de voorgrond, azen niet op de functie van hoofdcoach, hebben specifieke kwaliteiten en denken te allen tijde aan het belang van de club.

Ik zou graag meer échte clubmannen als assistent-coach willen zien.

Natasja Weber