Opeens aandacht voor vrouwen op de sportredacties

Vanuit Monaco richt Jurriaan van Wessem zijn blik op zowel Frankrijk als Italië, onder meer voor Ziggo Sport. In onderstaand verhaal signaleert hij ook hoe de stilte in de Franse sport het sportdagblad L’Equipe ruimte bood voor onthullende reportages over vrouwonvriendelijk gedrag op de sportredacties. 

Door Jurriaan van Wessem

In Frankrijk werd op 15 februari de eerste Europese coronadode gemeld. Van een vrees voor een epidemie was toen eigenlijk geen sprake, maar de Fransen hielden de situatie in Italië wel goed in de gaten. De eerste kwestie die tot felle discussies leidde was het doorgaan van de wedstrijd Lyon – Juventus in de Champions League, enkele dagen nadat de eerste slachtoffers in het buurland waren gevallen.

Moest de Franse overheid de Italianen nog wel binnen laten was de vraag. Uiteindelijk werden de Juve-fans op een afgesloten terrein vastgehouden uit vrees dat zij het virus zouden overbrengen. Achteraf lijkt hier toch sprake van. ,,Er werd gezegd dat Juventus uit Piemonte komt maar iedereen weet dat die club ook veel fans heeft in Lombardije. De Juve-fans hadden achteraf nooit mogen komen”, meent een wethouder van Lyon nu.

Intern maakte Frankrijk zich nog geen zorgen want een week later speelde Paris SG ook een wedstrijd in Lyon voor uitverkochte tribunes. In het weekend van 7 en 8 maart werd er nog bijna een hele speelronde in de Ligue 1 afgewerkt (met 211.000 toeschouwers in 9 wedstrijden). Alleen het duel Strasbourg – Paris SG ging niet door vanwege de brandhaard van het virus in Straatsburg. Maar dit leek meer een cadeau voor de kampioen om beter uitgerust aan de cruciale wedstrijd tegen Borussia Dortmund te beginnen.

Op die zondag kondigde president Macron nieuwe maatregelen af en daarom werd dat CL-duel zonder publiek gespeeld. Tegelijkertijd ging de wielerwedstrijd Parijs-Nice van start, terwijl al snel duidelijk werd dat de finish in de badplaats nooit zou plaats vinden met publiek. Het geeft aan hoe snel opeens alles veranderde in Frankrijk.

Persoonlijk had ik vooral te maken met de verschillen tussen Italië en Frankrijk. Begin maart werd de grens hermetisch gesloten. Toch was er nog veel verkeer tussen beide landen op de grens van Menton omdat 15.000 Italianen net over de grens werken aan de Côte d’Azur en in Monaco.

Maar niemand mocht vanuit Frankrijk nog Italië binnen. Ik dus ook niet. Vier dagen na Italië ging Frankrijk in een lockdown en kwam er ook een einde aan die stroom arbeidsmigranten. In Monaco werden de Franse maatregelen meteen overgenomen, alleen nog iets strenger. Op maandag 9 maart kreeg ik een negatief reisadvies voor Nederland. Als ik in de week ervoor in mijn vaderland was geweest moest ik me officieel afmelden bij mijn werkgever en veertien dagen in quarantaine, volgens een noodwet. Dat is dus in de week dat er nog veel Nederlanders voor een skivakantie naar Tirol, Noord-Italië en de Franse Alpen afreisden.

Er deed zich in het vorstendom nog een opmerkelijk incident voor, toen premier Serge Telle de maatregelen bekend maakte op een speciale persconferentie. Halverwege kreeg hij een hoestbui en sprak hij de historische woorden: ,,Sorry, eigenlijk zou ik nu de zaal moeten verlaten maar dan zijn jullie voor niets gekomen. Dus ik ga maar door.” Twee dagen later bleek Telle positief. Met als gevolg dat het hele politieke journaille van het dwergstaatje uit voorzorg in quarantaine moest. Het kwam niet helemaal uit de lucht vallen dat het staatshoofd, prins Albert, een paar dagen later besmet bleek. Het is daarna met iedereen goed gekomen.

Natuurlijk hakt de lockdown erin bij sportjournalisten maar dan, net als in andere landen, vooral bij de freelancers. In Frankrijk is wel sprake van een nooduitkering maar het is niet duidelijk wie er wel en niet voor in aanmerking komt. President Macron wil in ieder geval voorkomen dat een ontslaggolf volgt op de coronacrisis, maar voor de noodlijdende kranten is dit ook een extra tegenslag.

Over sport valt nu weinig te melden. L’Equipe verlaagde daarom de prijs van een los nummer van €1,80 naar €1,00 en sinds twee weken ontbreekt het zaterdagmagazine. De krant is een stuk dunner maar valt de laatste weken ook op met prachtige voorpagina’s om lezers in kiosken mee te verleiden (een prachtige cover met Messi als Che Guevara en eerbewijzen aan Asterix-schepper Uderzo en oud-bondscoach Hidalgo, die allebei overleden in deze periode, overigens niet aan het virus).

Het weekblad France Football, van dezelfde uitgever als L’Equipe, besloot al om eens in de twee weken uit te komen. Het gezaghebbende weekblad wankelt al een paar jaar en vreest voor een genadeklap als deze crisis te lang duurt. Het was decennialang het paradepaardje onder de Franse sportbladen en werd niet voor niets, ook als bedenker van de Gouden Bal-verkiezing, de Bijbel van het voetbal genoemd. Ook de wieler- en de automagazines hebben duidelijk te lijden onder afnemende losse verkoop en zijn speciale acties gestart.

L’ Equipe had in de voetbalstille weken veel aandacht voor de eerste prominente coronadode in Franse sportwereld, Pape Diouf (oud-voorzitter van Olympique Marseille) maar vooral ook de eerste Afrikaanse zaakwaarnemer (o.a. van Desailly, Drogba en Nasri) in het Europese topvoetbal. Ook kwam uitgebreid de zelfmoord aan bod van de clubarts van Stade Reims, die besmet was met het virus en strijd opgaf voordat hij op een IC zou belanden. Afgelopen week bracht de krant nog wel een heus schema van de voetbalcompetitie in het geval die medio juni kan worden hervat. Ook aan de nieuwe invulling van de wielerkalender is veel aandacht besteed.   

L’Equipe komt in deze periode met veel goede achtergrondverhalen. Zo was er nu tijd en ruimte voor een serie over vrouwen in de Franse sportjournalistiek. Het bleek zo onthullend dat er meteen sprake is van een stevige affaire op de redactie van staatszender France2, waar een populaire presentatrice na haar zwangerschapsverlof twee jaar geleden min of meer op een zijspoor werd gezet.  ,,Ik had misschien eerder over deze kwestie moeten praten omdat veel vrouwen last zullen hebben van dit soort intimiderende praktijken”, zei ze onder meer.  

Sindsdien hebben enkele vrouwelijke sportjournalisten zich beklaagd over het ‘macho-gedrag’ op de werkvloer. Op menig sportredactie zal het waarschijnlijk onrustig blijven want meer vrouwen voelen zich geroepen om te getuigen over vrouwonvriendelijk gedrag van hun mannelijke collega’s. Een verrassende bijvangst bij deze coronacrisis omdat normaal gesproken dit onderwerp nooit zoveel plaats had gekregen op de drukke sportagenda.