Het lot van de kabelsjouwers

In de reeks over de corona-gevolgen voor buitenlandse media en hun werknemers beschrijft Jan Leerkes de situatie in Duitsland. De leiding van de Bundesliga spreekt niet steeds over de grootverdieners op het veld maar wijst het voetbalpubliek voortdurend op het lot van onder meer de ‘tv-kabelsjouwers’. Een psychologisch trucje dat werkte.

Door Jan Leerkes

Waar het Nederlandse profvoetbal tot tenminste 1 september niet in actie mag komen, daar krijgen de Duitse clubs waarschijnlijk woensdag(6 mei 2020 red.) het nieuws dat zij de competitie mogen hervatten.

Volgens bronnen op de politieke redactie van het ZDF verandert ook het nieuws van maandag weinig aan de meningen van de regeringsleiders. Toen werd bekend dat na 1.724 testen op Corona de uitslag bij tien mensen van voetbalclubs (spelers en begeleiders) positief was. De bal gaat dus zo goed als zeker weer rollen, maar dat kan niet verhinderen dat de Duitse sportjournalistiek de afgelopen weken grote klappen heeft gekregen.

Net als in Nederland zijn ook in Duitsland de freelancers de grote verliezers van de huidige crisis. Zij worden momenteel veel minder of niet meer ingehuurd door hun opdrachtgevers. Toch zijn er voor een aantal van hen lichtpuntjes. Zo liet het ZDF bijvoorbeeld een sociale kant zien. De zender heeft weliswaar zijn pronkstuk Das Aktuelle Sportstudio tijdelijk van de buis gehaald, maar wie goed oplet bij de namen van de verslaggevers en producers van de items die voorbij komen in Die Sportreportage, ziet dat de helft van de makers is ingehuurd. Insiders bevestigen dat er bewust ruimte werd gemaakt voor deze ‘los vaste’ medewerkers door werknemers van de sportredactie door te schuiven naar de algemene nieuwsgaring en anderen te verplichten hun vrije dagen op te nemen.

Zoals wij in Nederland de NOW-regeling hebben, zo weten verscheidene werknemers van de Duitse sportmedia alles over werktijdverkorting. De uitwerking van die regeling is wel anders dan bij ons. Zo moeten zij nadrukkelijk hun uren bijhouden. Als iemand die voor veertig uur op de loonlijst staat, voor vijftig procent werktijdverkorting kreeg, mag die persoon hooguit twintig uur per week werken. Het is één van de redenen, waarom bijvoorbeeld de sportbladen dunner zijn dan gewoonlijk.

Dat maakt vooral het plannen van de werkzaamheden soms ingewikkeld, want er is deze weken nog altijd veel nieuws. Zo waren de Duitse voetballers de eersten die na het stopzetten van de competities in Europa op de club gingen trainen en liep de Duitse profliga als eenheid voorop bij de pogingen om de sport weer te laten beginnen.

Daar is misschien het grootste verschil te zien als Nederland en de Bondsrepubliek worden vergeleken. Terwijl onze clubs openlijk voor hun belangen streden, behielden de Duitsers hun onderlinge solidariteit. Al moet hierbij wel worden benadrukt dat alle deelnemers aan beide hoogste competities vergelijkbare belangen hadden. Bij onze oosterburen speelt de verbeten strijd over het al dan niet afmaken van het seizoen zich vooral af op het derde niveau.

Het is de Duitse profliga ook redelijk gelukt om de beeldvorming over de problemen van de Bundesliga in positieve zin te beïnvloeden. Directeur Christian Seiffert erkende dat enkele jongeren miljonair worden dankzij het voetbal, maar benadrukte vooral dat liefst 56.000 mensen hun baan danken aan de belangrijkste profsport van het land. Tijdens interviews en bij persconferenties sprak hij steevast over de horecamedewerkers, de verkopers in de fanshops, de beveiligers en al die andere mensen die op wedstrijddagen actief zijn in de stadions.

Daarbij bleven óók de werknemers van de media niet onbenoemd. Door telkens te wijzen op bijvoorbeeld de kabelsjouwers van de tv, bleef de mening van het Duitse publiek in meerderheid positief over een hervatting van de Bundesliga.

Natuurlijk zijn er felle tegenstanders die wijzen op de gevaren van een hervatting van de topsport. Die zijn vooral te vinden in de deelstaat Bremen. Niet alleen de politici in dat deel van de republiek, maar ook de media tonen zich zeer sceptisch. Voor wie vlammende betogen wil lezen, adviseer ik op de site van de Weser Kurier de commentaren te lezen met onder meer als kop: Het zijn mensen.

Ulrich Mäurer van de sociaaldemocraten in Bremen weet op die manier dat hij niet alleen staat in zijn strijd om het voetbalseizoen te laten stoppen. Toch lijkt het steeds meer een achterhoedegevecht. Wat je ook van een hervatting van de Duitse topsport vindt, besef dat vele freelance sportjournalisten niet meer kunnen wachten op de eerste omwentelingen van de bal. Dan komt er immers een eind aan hun tijd van lijden.

Jan Leerkes werkt niet alleen voor tv-producent Southfields, maar is ook al 35 jaar voor verschillende media journalistiek volger van het Duitse voetbal. Momenteel voor Internationaal Voetbalnieuws; de podcast met verder Jan-Hermen de Bruijn, Jurriaan van Wessem en Sanne Clements.  Jan Leerkes is al 25 jaar correspondent voor Der Kicker; het bekendste sportblad van de Bondsrepubliek.