Guus Dubbelman, fotograaf met boek over Muhammad Ali

‘Ali was mijn vriend’ 

Hij zat nog op school; achttien jaar was Guus Dubbelman toen hij met een plakboek Muhammad Ali opzocht in Amsterdam, alleen maar voor een handtekening. Uit die ontmoeting ontwikkelde zich een vriendschappelijke relatie én de liefde voor het vak van fotograaf. De weerslag daarvan ligt nu vast in een boek. ‘Ali was mijn vriend’, een boek met ruim honderd foto’s, veelal in de persoonlijke sfeer gemaakt en tot nu toe nauwelijks gepubliceerd in Nederland.

Guus Dubbelman (links) naast Muhammad Ali in 1976. (Foto: Hans Heus)

Hoe begon dat, Guus? 
,,Ik had al een grote bewondering voor Ali, als mens, als bokser. Toen ik hem in 1976 in het Okura hotel ontmoette, maakte ik een wat gemene opmerking. ‘Je bent hier met je vriendin’, zei ik. Hij moest wel lachen om zo’n brutale vlerk van 18. ‘Maar mijn vrouw is ook vreemdgegaan’, reageerde Ali. Ik werd meteen in zijn kring opgenomen. Hans Heus was daar als fotograaf en maakte er een foto van. Toen ik hem thuis opzocht om de foto’s op te halen, zag ik hoe hij bezig was met het ontwikkelen van zijn foto’s in de donkere kamer. Ik was meteen verkocht, dat wilde ik ook.”

Hoe ging het verder? 
,,Ik ben nog een keer of zes bij hem geweest, voor het laatst in 1987. In 1985 heb ik zes dagen bij hem gelogeerd in Los Angeles. Daarna ben ik nog twee keer bij hem langs geweest, in 1993 en 1996, maar hij wilde kennelijk niet meer benaderd worden, óf zijn omgeving wilde niet dat hij lastig werd gevallen. In 1987 kon je al zien dat het minder met hem ging. Zijn gezicht had toen al niet meer de oude spankracht. Toen ik in 1985 die foto maakte waarop hij thuis zit te bidden, was hij al kwetsbaar, lusteloos, een beetje depressief. Ik heb die foto alleen kunnen maken omdat ik hem al zo lang kende. Hij liet me toe omdat hij me vertrouwde. Omdat we vrienden waren. Ik vind het mijn mooiste foto ooit.”

Muhammad Ali thuis in gebed. ’Mijn mooiste foto ooit’, volgens Guus Dubbelman.

Is die foto eerder gepubliceerd? 
,,Ja, in een Duits blad, Bunte. Dat had ik niet moeten toelaten. Er kwam een tekst bij waar zijn familie nog boos over is geworden, vanwege de verwijzing naar een moskee. Ik had daar geen greep op. Ik had de foto’s in Sport International willen publiceren, maar daar kwam een kink in de kabel. Ik heb ze toen verkocht aan Sport Illustrierte, een Duits sportblad dat de foto’s heeft doorverkocht aan dat Bunte. Zo gaat dat wel eens.”

Heb je nog contact met zijn familie? 
,,Nee. Zijn kinderen ken ik helemaal niet. In 1985 waren ze nog erg jong en woonden ze al niet meer bij hun vader toen ik bij Ali was. Ik ben wel bij de begrafenis geweest. De Volkskrant, mijn belangrijkste opdrachtgever, heeft me daar naar toe gestuurd, samen met Michael Person, de correspondent. Anders was ik zelf gegaan.”

Is er toestemming gevraagd voor het gebruik van de foto’s die gemaakt zijn in het privédomein van Ali? 
,,Nee, ik heb de uitgeverij wel gevraagd om dat goed te onderzoeken. Peter Voskuil van de uitgeverij heeft me verzekerd dat het geen probleem is.”

De cover van het boek ‘Ali was mijn vriend’

Wat is de voldoening die je als fotograaf aan dit boek overhoudt? 
,,In deze serie toch al oude foto’s kun je ook zien dat ik een getalenteerd fotograaf ben. Ik ben nu 63, maar ik denk wel dat ik meer had kunnen betekenen voor de Volkskrant. Als freelance fotograaf werk je zo gefragmenteerd dat zo’n boek als dit het werk leuk en interessant maakt. Erik Dijkstra heeft er leuke teksten bij geschreven waarmee ook mijn rol als fotograaf mooi wordt belicht.”

HENK MEES

Ali was mijn vriend - Guus Dubbelman en Erik Dijkstra – 288 pagina’s -  24,95 euro – geïllustreerd – Uitgave JEA - ISBN 978 90 830 6762 9