In de kleedkamer
Ruud Gullit, de assistent-bondscoach, als amateur-journalist. Hij nam met zijn iPhone een kort filmpje op in de kleedkamer van het Nederlands elftal, na afloop van het gewonnen WK-kwalificatieduel tegen Bulgarije, en kreeg als dank de hele wereld over zich heen. Gullit, man met een fijn Instagram-account, had een heilige code, die van het geheim van de kleedkamer, geschonden.
Hij moest spijt betuigen. Dick Advocaat, de hoofdcoach, ging zijn jongere collega tot de orde roepen. Want jongens, er was iets te zien geweest uit de kleedkamer. Gullit toonde een tafel vol broodjes, de rug van Advocaat, een high-five van Fosu-Mensah en wat internationals die hun smartphone bestuderen. Vincent Janssen was nog even te zien, op sokken en in hemd. Het was me schokkend zeg.
Tv-makers en mediastrategen zeiden mij maandag, toen ik een rondje langs de velden maakte voor de Volkskrant, dat het toch wel heel interessant is, dan wel kan zijn, zo’n beeldje uit de kleedkamer. Sergio Ramos in de kleedkamer van het verliezende Nederlandse elftal, na de WK-finale van 2010 tegen Spanje, inderdaad, dat had ik wel willen zien. Maar gemiddeld wordt er wezenloos voor zich uitgekeken na een nederlaag. Blik op oneindig, zeker geen aandacht voor andere zaken.
En na een overwinning of titel spat er adrenaline dan wel champagne rond. Dan moet je het in Nederland, na zo’n bekerfinale of juist geëindigde competitie, doen met wat beelden uit een groot bad, waar mannen in zwembroeken fotografen nat gooien. Reuzeninteressant hoor, ben niet heus. In vrouwensport is dat bovendien meestal onmogelijk. Daar heb je de integriteit van het vrouwenlichaam te respecteren.
Als Nederlandse journalist kom je zelden in kleedkamers. In België was het in de jaren dat ik voetbal deed, van 1977 tot 2000, altijd volkomen normaal dat je de cabine binnentrok om de laatste gedachten van de spelers te noteren. Bij het Nederlands elftal mocht het ook lange tijd. Zat je naast Gullit of Van Basten op een bankje. Onvoorstelbaar in deze tijden.
Ergens in de jaren tachtig werden we verdreven naar de gang voor de kleedkamer. Ik weet nog dat Ronald Koeman altijd mijn nabeschouwingen haalde omdat hij als eerste gedoucht en met de haren gekamd naar buiten kwam. Bijzonder moment blijft de afloop van de halve finale van Euro88 Nederland - West-Duitsland in Hamburg. Persvoorlichter Ger Stolk haalde na de 2-1 vijf journalisten in de kleine kleedkamer van het Volkspark. Michels vond het goed. Ik kan me slechts herinneren dat ik Jan Wouters en Frank Rijkaard een sigaret zag roken.
Aan de overkant van de oceaan, in de VS, is kleedkamerbezoek volkomen normaal. Basketball, baseball maar ook tennis (US Open) zetten de deuren open. Het is zoals coachgoeroe Peter Murphy het maandag zei: ‘Dit is een slip of the mind geweest van Gullit. Moeten we hem niet te zwaar aanrekenen. Maar we moeten kijken naar andere landen, zoals de Verenigde Staten. Daar zijn beelden uit de kleedkamer de gewone business. De NBA heeft de locker-room opengezet. Je moet zeggen: deze kleedkamer was heilige grond. Maar deze nieuwe coach of deze nieuwe eigenaar zegt: dat is verleden tijd, voortaan is het een open ruimte. Waar ook beelden gemaakt kunnen worden. Het is een kwestie van afspreken.’
Gewenning zal inderdaad helpen. Het nieuws zal weer iets heter van de naald gehoord dan wel getapet worden als de kleedkamer open staat. Maar of het, met een cameraatje aan, altijd even interessant zal zijn, ik denk het niet.
Ik moet in dat verband altijd denken aan de opnames van de time-outs, waarmee volleybal ooit begon. Ontluisterend matige teksten van coaches die door driekwart van de spelers niet werden gehoord. Kom op, hup, nu, gaan, knallen, dat soort uitlatingen. Na verloop van tijd tuit je de oren niet meer.
Misschien komt er dus een tijd dat je net aan je ooglid optilt als na afloop weer eens de kleedkamer wordt gefilmd door de assistent-bondscoach en je na al die obligate beelden denkt: het zal wel.
John Volkers
Vicevoorzitter NSP
PS: dank voor alle aardige woorden bij mijn 40-jarige jubileum in dit prachtige vak.