SCHOT VOOR DE BOEG

MARCO KNIPPEN

Ode aan het vak

Covid-19 nam in 2020 ook de sport in een wurggreep. Het EK voetbal en de Olympische Spelen werden met een jaar uitgesteld, andere evenementen geschrapt, competities stilgelegd. En wérd er gesport, dan was het vooral in ‘bubbels’, veelal zonder publiek.

 

Een gemankeerd jaar dus, maar géén verloren jaar in sportjournalistieke zin. In tekst, beeld en audio kwamen de (thuiszittende) sportliefhebbers ook in de afgelopen twaalf maanden aan hun trekken. Daarom: 2020 in vogelvlucht, met een ode aan het vak (bijsluiter: het kan zijn dat een betaalmuur in de weg zit, excuses daarvoor dan, maar de linkjesnamen spreken vaak al boekdelen).

 

Het was eind februari en in Nederland was – nauwelijks meer te voorstellen – pas de eerste coronabesmetting vastgesteld. Windsurficoon Dorian van Rijsselberghe verloor een ongekend spannende en hoogstaande olympische kwalificatiestrijd van rivaal, en trainingspartner, Kiran Badloe. En stopte als tweevoudig (en regerend) olympisch kampioen, toen alles nog in het teken van ‘Tokio 2020’ en niet ‘Tokio 2021’ stond: https://nos.nl/artikel/2325349-tweevoudig-olympisch-kampioen-van-rijsselberghe-beeindigt-surfcarriere.html & https://www.volkskrant.nl/sport/van-rijsselberghe-stopt-met-windsurfen-badloe-neemt-de-kroon-over~b01aa29e/.

 

Een ander boegbeeld volgde zijn voorbeeld in de tweede helft van het jaar: de atleet Michel Butter die zal worden herinnerd als de man die juist de Spelen miste, op acht luttele seconden na 42 duizend en 195 afgelegde meters (maar, hopelijk, ook van de befaamde New York City Marathon in 2017, waar hij na 25 kilometer op kop liep op First Avenue): https://www.volkskrant.nl/sport/marathonloper-butter-is-ingehaald-door-een-fopschoen~b4f6d5ea/ & https://www.nrc.nl/nieuws/2020/12/29/eindejaarsverhaal-het-jaar-waarin-marathonloper-michel-butter-moest-stoppen-met-topsport-a4025469.

 

Afscheid van een heel andere orde werd genomen van hen die ons onverwacht ontvielen: basketballegende Kobe Bryant https://www.nporadio1.nl/opinie-commentaar/21840-nog-een-keer-kobe en voetbalmagiër Diego Maradona https://www.volkskrant.nl/sport/de-magistrale-dribbelaar-pluisje-diego-armando-maradona-is-op-60-jarige-leeftijd-overleden~bad27ab4/?utm_source=link&utm_medium=app&utm_campaign=shared%20content&utm_content=free & https://www.trouw.nl/sport/het-doet-goed-dat-mijn-kinderen-iets-begrijpen-van-cruijff-toen-en-maradona-nu~b33c3282/?utm_campaign=shared_earned&utm_medium=social&utm_source=copylink.

 

Dichterbij huis overleed ‘slangenmens’ Rob Rensenbrink https://www.parool.nl/nieuws/rob-rensenbrink-die-paal-altijd-weer-die-paal-tot-aan-mijn-dood~b525a9ee/, net als gekend lolbroek Wim Suurbier https://nos.nl/artikel/2340493-achter-de-clown-suurbier-schuilde-de-eerste-moderne-back-van-nederland.html, shorttrackster Lara van Ruijven https://www.ad.nl/andere-sporten/in-memoriam-shorttrackster-lara-van-ruijven-27-een-bescheiden-sociaal-en-krachtig-mens~a9047a54/ en het gemis dat dit gaf  https://www.telegraaf.nl/sport/1590348696/vriend-overleden-shorttrackster-van-ruijven-lara-verwacht-dat-ik-verder-leef &  https://www.ad.nl/schaatsen/jeroen-otter-over-lara-van-ruijven-ze-liet-zien-dat-topsporters-ook-lief-kunnen-zijn~a35649a0/, plus de uit het leven gestapte judoka Ilona Lucassen die haar ouders ontredderd achterliet  https://www.ad.nl/binnenland/judoka-ilona-23-zag-geen-toekomst-meer-ze-is-niet-overleden-aan-corona-wel-door-corona~a94421d8/.

 

De coronapandemie had ons toen allang bij de kladden gegrepen. Op 15 maart was Nederland (en ook de vaderlandse sport) in een (eerste) ‘lockdown’ gegaan, nota bene nog voor het IOC de Olympische Spelen en de UEFA het EK voetbal opschortte. Het van de ene dag op de andere op slot gooien van de trainingsaccommodaties, nationaal sportcentrum Papendal inbegrepen, leidde tot kritiek op sportkoepel NOC*NSF (lees: Maurits Hendriks) https://www.volkskrant.nl/sport/sportwereld-snakt-naar-uitzondering-voor-olympische-toppers~b2cb2646/ & https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20200419_69879186?utm_source=google&utm_medium=organic%5C + https://www.parool.nl/nieuws/topsport-is-klaar-met-maurits-hendriks~b3b3e2a2/, tot ludieke trainingsoplossingen https://www.volkskrant.nl/sport/niks-geen-grap-menno-vloon-traint-met-de-polsstok-in-de-tuin~b688e5a7/ &

https://nos.nl/collectie/13840/artikel/2330977-polsstokhoogspringer-vloon-springt-over-5-61-meter-in-achtertuin +

https://www.volkskrant.nl/sport/demi-schuurs-tennist-op-de-grens-van-wat-mag~b1686657/, twijfel

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20200516_67062510?utm_medium=organic&utm_source=google, een niet uitgevochten strijd om het landskampioenschap tussen Ajax en AZ,

https://www.ad.nl/nederlands-voetbal/de-dag-dat-az-kampioen-had-kunnen-worden~acf11274/, een juridische verkenning van ‘nummer twee’ AZ https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20200710_17316757?utm_source=google&utm_medium=organic, een eveneens mokkend en ‘rebellerend’ FC Utrecht https://www.ad.nl/nederlands-voetbal/fc-utrecht-trekt-alles-uit-de-kast-bij-uefa-van-simulatiebureau-tot-van-hanegem~aaa97f25/, en ook gedoe om de niet toegepaste promotie-degradatieregeling, met De Graafschap en Cambuur als de belangrijkste gedupeerden https://www.lc.nl/sport/OPINIE-Cambuur-en-De-Graafschap-moeten-nu-ballen-tonen-25605433.html?harvest_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F.

 

Ondertussen raakten sportdocu’s op Netflix in zwang https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/17/michael-jordan-en-de-chicago-bulls-zoals-je-ze-nog-nooit-zag-a3997104 en ontstonden gaandeweg angstige vooruitzichten, niet alleen voor het profvoetbal

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/12/22/de-klap-die-het-betaald-voetbal-in-nederland-in-2021-wacht-a4024940 maar ook voor amateurclubs https://www.gelderlander.nl/voetbal-arnhem/kijk-hoe-de-voetbalclubs-in-uw-regio-worstelen-br-uiteraard-is-de-toekomst-in-gevaar~af259a16/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F.

 

Wat eveneens stof deed opwaaien was het racismedebat waarbij, als uitvloeisel van de Black Lives Matter-manifestaties, 17 voetballers het stilzwijgen verbraken

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/02/28/wij-zwijgen-niet-langer-a3989319 maar ook hockey-international Terrance Pieters

https://www.volkskrant.nl/sport/terrance-pieters-over-racisme-in-het-hockey-het-is-klaar-nu-ik-durf-de-confrontatie-aan-te-gaan~bcc4e017/ en tevens oud-judoka Dex Elmont

https://www.haarlemsdagblad.nl/cnt/dmf20200621_90830323?utm_source=google&utm_medium=organic.

 

Columnisten beschouwden het bovendien van een afstandje

https://www.trouw.nl/sport/nooit-zag-ik-de-kleur-van-edgar-davids-ook-nu-zie-ik-de-kleur-niet~b481521f/. Het leidde zelfs tot discussie omtrent de aanstelling van de nieuwe bondscoach van het Nederlandse voetbalelftal https://www.nrc.nl/nieuws/2020/09/24/de-commissie-mijnals-wilde-bij-de-benoeming-van-de-bondscoach-serieus-worden-genomen-door-de-knvb-a4013457 +

https://www.volkskrant.nl/sport/kritiek-op-aanstelling-de-boer-waarom-niet-beter-gelet-op-diversiteit-bij-keuze-bondscoach~b51d6979/.

 

Voor sportieve afleiding zorgde het wielercircus dat vanaf augustus een inhaalslag maakte. Het startte met een pijnlijk en ophef veroorzakend incident in Polen, met Dylan Groenewegen als de dader

https://nos.nl/artikel/2343250-geemotioneerde-groenewegen-ik-heb-spijt-en-hoop-het-beste-voor-fabio.html en Fabio Jacobsen als het slachtoffer

https://www.ad.nl/wielrennen/jakobsen-doet-zijn-indrukwekkende-verhaal-elke-keer-dacht-ik-dit-is-t-ik-ga-dood-br~ab4edd99/. Werd vervolgd met Tom Dumoulin die in de Tour de France niet kon doen wat gehoopt was https://www.nrc.nl/nieuws/2020/09/06/van-schaduwkopman-tot-meesterknecht-in-een-dag-a4010993,  een bizarre ontknoping tussen twee Slovenen

https://www.volkskrant.nl/sport/hoe-debutant-pogacar-in-de-tour-de-macht-greep~b0835a75/?utm_source=link&utm_medium=app&utm_campaign=shared%20content&utm_content=free en het intrigrerende inkijkje dat ‘embedded’ in de heersende maar in het slotweekeinde afdruipende Jumbo-Visma-ploeg werd gegeven

https://www.2doc.nl/documentaires/series/2doc/2020/Code-Geel.html. Aansluitend een Giro d’Italia die met Steven Kruijswijk drama https://www.ad.nl/giro/hoe-het-coronaseizoen-van-steven-kruijswijk-een-groot-drama-werd~a4619b07/ én met Wilco Kelderman vergeefse Oranje-hoop bracht https://www.nrc.nl/nieuws/2020/10/24/wilco-kelderman-verloor-het-roze-in-de-giro-maar-herwon-zijn-zelfvertrouwen-a4017287 &

https://www.ad.nl/wielrennen/podcast-wilco-kelderman-over-teleurstelling-in-giro-en-bier-drinken-met-nieuwe-teamgenoot-peter-sagan-br~a024069c/.

 

Voor Nederlands wielersucces moest worden gewacht op, wie anders dan, Mathieu van der Poel die in Vlaanderens Mooiste glorieerde

https://www.eurosport.nl/wielrennen/ronde-van-vlaanderen/2020/ronde-van-vlaanderen-mathieu-van-der-poel-wint-na-ultiem-duel-met-wout-van-aert_vid1372483/video.shtml &

https://www.volkskrant.nl/sport/een-decimetertje-in-vlaanderen-betekent-voor-mathieu-van-der-poel-een-wereld-van-verschil~b8617ec8/?utm_source=link&utm_medium=app&utm_campaign=shared%20content&utm_content=free.

 

Het Formule 1-seizoen was toen ook reeds op gang gekomen. Max Verstappen, die een persoonlijk inkijkje https://www.ziggo.nl/max  + https://www.volkskrant.nl/sport/kijk-uit-maar-hou-wel-het-gas-erop-de-carriere-van-max-verstappen~bdf7f1de/ in zijn leven gaf, duwde als vanouds het gaspedaal in, domineerde in de slotrace https://www.volkskrant.nl/sport/zo-ziet-verstappen-het-graag-van-start-tot-finish-de-dienst-uitmaken~b4f4ae31/ maar veroverde niet de wereldtitel https://m.limburger.nl/cnt/dmf20201211_93754797 die voor de zevende keer naar Lewis Hamilton ging https://www.trouw.nl/sport/lewis-hamilton-de-wereldkampioen-die-veel-groter-is-dan-zijn-sport~b12eded2/?fbclid=IwAR09nZcyvVwYs6s5Cxve4dzu9UWSWBN5xTmu2STMhhEBv-MK37royY2ubiM.

 

Er waren noodkreten, over roofbouw en commerciële uitbuiting, van de volleybalsters Lonneke Slöetjes

https://www.volkskrant.nl/sport/heerlijk-even-geen-volleybal-voor-lonneke-sloetjes~b42ec832/ en Celeste Plak https://www.nrc.nl/nieuws/2020/12/23/celeste-plak-de-redenatie-is-ik-geef-geld-dus-mag-ik-over-je-heen-pissen-a4025012, plus van handbalster Nycke Groot

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20201204_97927311?utm_source=google&utm_medium=organic.

 

Er was een onderzoeksproductie over ongewenste en gebagatelliseerde risico’s van hersenschade  https://www.nrc.nl/nieuws/2020/10/23/sportbonden-zaaien-twijfel-over-hersenletsel-a4017128.

 

Er werd kritisch bespiegeld https://www.volkskrant.nl/sport/voor-de-handel-in-sportillusies-was-het-een-topjaar~b496f251/?utm_source=link&utm_medium=app&utm_campaign=shared%20content&utm_content=free, een ludieke voetbalontdekking gedaan  https://www.ftm.nl/artikelen/podcast-transfermarkt & https://www.ftm.nl/artikelen/transfermarkt-voetbalgekke-vrijwilligers-europese-topclubs, maar de grootste beerput die openging betrof grensoverschrijdend gedrag in het turnen, met een daderbekentenis van trainer Gerrit Beltman https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20200724_98276713?utm_source=google&utm_medium=organic gekoppeld aan tien turnstersgetuigenissen

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20200724_97136498.

 

‘Dossier turnmisbruik’ leidde maandenlang tot een spervuur aan verhalen, van columns https://www.nrc.nl/nieuws/2020/07/26/huilen-zal-je-verdomme-a4007034 & https://www.trouw.nl/sport/de-terreur-is-voor-turnsters-nog-niet-voorbij-daarvoor-moet-de-cultuur-veranderen~b29754fb/ tot analyse  https://decorrespondent.nl/11630/turnen-is-gelegaliseerde-kindermishandeling/1027023958950-30a6f08e, van nieuwe getuigenissen https://nos.nl/artikel/2341925-oud-turnster-beschuldigt-bondstrainer-wevers-heeft-me-geschopt-en-geslagen.html en een daaropvolgende reconstructie over bondstrainer Vincent Wevers

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/10/30/de-bv-wevers-succesverhaal-met-een-schaduwkant-a4017913, tot weer een onthulling over dé turnstem van Nederland, Hans van Zetten https://www.helden.media/verhalen/turnvendetta/ en diens ‘mea culpa’  https://www.nrc.nl/nieuws/2020/12/04/opgestapte-turncommentator-hans-van-zetten-niemand-is-feilloos-ik-ook-niet-a4022625, nóg een boetekleed https://nos.nl/artikel/2361444-onderzoek-naar-machtsmisbruik-25-turntrainers-schrikbarend-hoog-aantal.html en de terugblik op de bewogen periode https://www.trouw.nl/sport/oud-turnster-stasja-kohler-blikt-terug-de-mea-culpa-van-coach-beltman-is-niet-de-hele-waarheid~b3a03ff2/ die nog altijd niet ten einde is.

 

Alsof dit alles niet genoeg was, boden de laatste dagen van 2020 perspectief en voorpret voor 2021 https://www.ad.nl/schaatsen/dit-zijn-de-belangrijkste-conclusies-na-drie-dagen-schaatsen-in-thialf~a30bb5ff/, in de hoop dat de aanstaande vaccinatieronden ervoor zorgen dat de maatschappij en dus ook de sport naar het ‘oude normaal’ terugkeren…

 

De beste wensen!

 

MARCO KNIPPEN

Voorzitter NSP