Niet de noden van sportjournalisten, maar politiek speelt hoofdrol op AIPS-congres

Eens per jaar komen de sportjournalisten uit alle landen – nou ja, 85 ditmaal – samen voor een congres om te praten over de toekomst en de uitdagingen van hun vak. En ook deze keer, in een gerieflijk vijfsterrenhotel in de Marokkaanse hoofdstad Rabat, is de goegemeente er weer in geslaagd om vooral over politieke zaken te spreken in plaats van over de werkomstandigheden voor de journalisten van alledag. 

Van 13 tot en met 17 mei lag het hele congres onder een vooral politieke deken. Immers, de huidige president Gianni Merlo wil na 20 jaar aan het AIPS-bewind nogmaals opgaan voor een herverkiezing en heeft daartoe de Zwitsers ‘hoofdstad van de sport’ Lausanne op het oog als plaats voor het congres van volgend jaar. 

Hij wordt volgend jaar mogelijk uitgedaagd door de jonge en zeer geliefde Zuid-Koreaan Hee Don Jung. De laatste had zijn zinnen gezet op een congres in eigen huis, in de nieuwe administratieve Zuid-Koreaanse hoofdstad Sejong City, op een uur rijden van Seoul. Een congres in eigen land zou zijn kansen op verkiezing tot nieuwe AIPS-president vergroten, aangezien de verwachting is dat meer Aziatische landen aanwezig zullen zijn om hun stem uit te brengen en andere landen het (mogelijk) laten afweten. 

Het pleit werd uiteindelijk beslecht op de laatste dag van het AIPS-congres, waarin onder roerige omstandigheden werd gestemd op de kandidaat-congressteden, Lausanne en Sejong City. Een deel van de deelnemende landen eiste dat er op het podium en plein public werd gestemd, waarna de stempapieren in een voor iedereen zichtbare en geheel transparante stembus werden gedeponeerd. 

De stemmen werden in alle openheid door vier vertegenwoordigers van vier continenten geteld, maar desondanks werd de uitkomst (Lausanne 44 stemmen – Sejong City 36) niet door iedereen geaccepteerd. Sommige landen hadden hun voorkeur gewijzigd in de hoop dat zij een aanzienlijke korting op hun vliegtickets naar Zuid-Korea zouden krijgen. Door het onverwachte resultaat wilden zij de stemmen kapen en hertellen, wat tot grote beroering op het podium leidde. 

Kortom, de presidentsverkiezingen van volgend jaar wierpen alvast hun schaduw vooruit. Dat kwam mede doordat achter de schermen al afspraken zijn gemaakt voor steun aan de ene of de andere kandidaat. Zo hebben sommige landen in Europa een afspraak met de Koreaan Jung. Een groep landen met onder meer België, Estland, Ierland, Frankrijk, Portugal en Nederland heeft met beide presidentskandidaten gesproken en vooralsnog geen voorkeur bepaald. Voor deze groep geldt vooral de vraag wat het programma/de agenda is voor de komende jaren, zoals het beschermen van de positie van vrije en onafhankelijke sportmedia.  

In de vergadering van AIPS Europa heeft ondergetekende het bestuur Europees bestuur wederom gevraagd meer aandacht te schenken aan de steeds grotere beperkingen voor sportjournalisten, sportfotografen en de onafhankelijke media. Aan de andere kant worden steeds meer mogelijkheden geschapen voor betalende rechtenhouders en krijgen ‘content creators’ ook steeds vastere voet aan de grond. Het Europees bestuur heeft in mijn ogen bitter weinig voor elkaar gekregen. 

Twee jaar geleden deed ik eenzelfde oproep tijdens het AIPS-congres in Seoul. Uiteindelijk wisten we - ondanks tegenwerking - het voor elkaar te krijgen een voetbalwerkgroep in nauwe samenwerking met UEFA en FIFA op te zetten. In die werkgroep kunnen we (met onder anderen Belgische, Ierse, Franse, Duitse, Britse, Roemeense, Nederlandse en Hongaarse vertegenwoordigers) alle zaken bespreken die de vrije en onafhankelijke media betreffen. Denk aan betere mixed zones bij titeltoernooien. En ondergetekende zal namens de beroepsgroep ook plaatsnemen in een UEFA-werkgroep ter beperking van vuurwerk in stadions. Het zijn weliswaar kleine, maar wel noodzakelijke stapjes. 

In de vergadering van AIPS Europa heb ik opgeroepen soortgelijke werkgroepen in te richten voor andere grote sporten, zoals wielrennen, tennis, golf, volleybal, basketbal en hockey. Mijn ervaring is dat met internationale sportkoepels heel goed te sparren valt, zodra de journalistiek zich maar – sterk – verenigt. De precies een eeuw oude AIPS is daar het uitgelezen instrument voor. Maar je moet die kracht wel samenballen en niet laten wegvloeien door politieke spelletjes. Eens kijken of we volgend jaar in Lausanne meer voor elkaar kunnen krijgen. 

GERARD DEN ELT, algemeen secretaris NSP