Op de praatstoel

Plotseling was daar het bericht op de website van de NOS dat Suse van Kleef, oud-voetballer Oranje onder 19, die middag voor Langs de Lijn verslag zou doen van de wedstrijd Willem II tegen sc Heerenveen, als eerste vrouw ooit. Daarna postte tv-commentator Jeroen Grueter een foto van zijn nieuwe collega op Twitter, waar het historische debuut van Van Kleef als een lopend vuurtje rondging.

Gek genoeg waren de reacties allemaal positief. Dat zou niet raar moeten zijn, maar dat was het wel, na een roerige week waarin de vrouwen in de sport, één in het bijzonder, het zwaar te verduren hadden gehad. Nadat Feyenoord-trainer Dick Advocaat Leonne Stentler, analist bij de NOS op nationale televisie een ‘snotneus’ had genoemd, omdat ze een haarfijne analyse had gegeven over zijn team, vond Johan Derksen dat hij daar maandagavond bij Veronica Inside nog even overheen moest.

‘Ik deed gisteren de tv aan en dat meisje zit net te lullen alsof ze er verstand van heeft,’ zei hij. Derksen had weinig moeite gedaan om op te zoeken dat het ‘meisje’, waaraan hij refereerde, in april 35 jaar wordt, jarenlang op het hoogste niveau van Nederland heeft gespeeld, ex-international is, een eigen voetbalpodcast heeft en in één week meer wedstrijden kijkt dan wie dan ook.

Naast haar vaste stek bij Eredivisie op vrijdag mocht Stentler vorig weekend op zondagavond aanschuiven bij Studio Voetbal. Dat leek, een dag voor Internationale Vrouwendag, een mooie timing, maar had in werkelijkheid ermee te maken dat Pierre van Hooijdonk verhinderd was.

Het was de tweede keer dit seizoen dat er een vrouw aan tafel zat bij het voetbalpraatprogramma van de NOS. Bij Veronica Inside schoof dit seizoen Hélène Hendriks één keer aan. Bij Rondo heeft sinds de eerste aflevering in 2016 überhaupt nog nooit een vrouw aan tafel gezeten. Dus vooruit, even ter verdediging van Derksen: voor het onthouden van namen zou het helpen als er meer vrouwelijke analisten op televisie zouden zijn. 

Waarom die ontwikkeling zo tergend langzaam gaat is me een raadsel. In plaats van die vraag steeds bij de vrouwen neer te leggen, is het misschien handiger om eerst eens uit te zoeken hoe het komt dat mannen zich nog steeds zo bedreigd voelen als een vrouw het over voetbal heeft.

Zaterdagochtend volgde een eerlijk antwoord van oud-sportjournalist Bert Dijkstra, bij het NH Radio Sportcafé. ‘Ze komt uit het vrouwenvoetbal,’ zei hij. Daardoor vond hij het lastiger om dingen van haar aan te nemen. Hij voegde eraan toe dat hij hetzelfde ervaart bij andere analisten die zelf niet op topniveau in het mannenvoetbal hebben gespeeld.

Dan heb ik bij deze een, wellicht iets teleurstellende, mededeling voor Dijkstra en andere voetballiefhebbers die met dezelfde gedachte worstelen. Het analyseren van een voetbalwedstrijd is geen hogere wiskunde. Natuurlijk, het is een enorm voordeel als je zelf topvoetballer bent geweest, als je weet hoe het reilen en zeilen gaat bij een professionele club. Maar uiteindelijk gaat het erom dat je liefhebber bent, kijk hebt op het spel en dat weet te verwoorden op een manier waardoor je de kijker meeneemt in je analyse. Het is zeker een vak en de één is er beter in dan de ander, maar ik zou geen enkele reden kunnen bedenken waarom een man dit beter zou kunnen dan een vrouw. Datzelfde geldt voor het commentaar geven.

Het debuut van Van Kleef is een triomf voor alle vrouwen, sportminded of niet. Maar dat het zolang heeft moeten duren is een schande. Haar uitstekende optreden was het bewijs dat de angst (wat kon het anders zijn geweest?) waardoor omroepen zich jarenlang hadden laten tegenhouden ongegrond was geweest. Mensen hadden niet collectief de radio uitgezet, er volgde geen protest op het Malieveld, na de zaterdag kwam gewoon weer een zondag. Een zondag die voelde als een nieuw tijdperk.

ANNNEMARIE POSTMA