Recht van spreken

Toen Louis van Gaal met Ajax de wereld veroverde, schreef ik gedurende zes jaar zijn columns voor De Courant Nieuws van de Dag. Dat ging verder dan een stukje tikken. Hij eiste honderd procent scherpte van mij, elke week. Wanneer hij een precair onderwerp wilde aankaarten – de arbitrage bijvoorbeeld – kon ik geen steken laten vallen. Kritiek moet altijd goed onderbouwd zijn, vond Louis, en anders heb je geen recht van spreken.

Ik moest de afgelopen weken weer even denken aan die tijd, waarin ik leerde wat beroepsernst betekent. Er zijn nog steeds trainers en spelers die graag een beetje neerkijken op journalisten. Die hebben er geen verstand van, hoor je dan. Die hebben zelf nooit op niveau gevoetbald. Die moeten eens wat minder op hun zolderkamertjes blijven hangen en vaker bij een training komen kijken.

In enkele gevallen zit daar zeker een kern van waarheid in. Maar dan speelt Feyenoord tegen Glasgow Rangers en zie ik hoe de pseudo-vedette Rick Karsdorp een arbitrale beslissing aanvecht. Driftig staat hij met zijn handen denkbeeldige vierkantjes in de lucht te tekenen. De scheidsrechter kijkt hem eerst verbouwereerd aan en moet dan lachen om zoveel onnozelheid. In de Europa League is er dit seizoen namelijk helemaal geen VAR, dat was toch algemeen bekend.

‘Ik ken de regels niet’, hoorde ik Karsdorp na afloop zeggen. Ja, dat zei hij echt. Het klonk niet eens schuldbewust. En het meest kwalijke was: in de play-offs van de Europa League had hij zich ook al ten onrechte staan opwinden. Niets geleerd dus. En kennelijk heeft niemand het hem tussentijds bijgebracht.

Een paar weken later zie ik Quincy Promes tijdens Valencia - Ajax bakkeleien met de scheidsrechter van dienst. Hij wordt gewisseld, maar heeft schijnbaar niet meegekregen dat je tegenwoordig de kortste weg naar de zijlijn moet nemen. Stug blijft hij doorlopen, pedante gebaartjes makend, aanwijzingen negerend.

Sommigen suggereerden achteraf dat hij het bewust deed om tijd te rekken, maar dat is onzin. Het gebeurde in de 81e minuut, Ajax stond riant met 3-0 voor. Promes kreeg geel, zijn reactie kwam nogal hooghartig over. Gelukkig veroordeelde trainer Erik ten Hag het misplaatste gedrag van zijn aanvaller.

In het machoreservaat van het voetbal zijn de lontjes korter dan ooit, zo lijkt het. Zo’n beetje elke beslissing wordt schuimbekkend betwist, veel trainers poken het vuurtje gretig op en de hele dug-out komt in beweging zodra ze denken getroffen te zijn door Het Grote Onrecht. Maar later, in gesprek met journalisten, luister ik met kromme tenen naar mannen die voornamelijk onzin staan uit te kramen.

In mijn tijd bij Voetbal International kwam scheidsrechtersbaas Dick van Egmond weleens langs op de redactie, met in zijn kielzog een collega die interessante beelden uit de praktijk had verzameld. De lessen van Louis van Gaal indachtig gaf ik me altijd op voor zo’n opfriscursus. Je mocht kritisch zijn, Van Egmond ging geen lastige vraag uit de weg en je kwam altijd weer wijzer uit de vergaderzaal.

Er zijn genoeg sportjournalisten die misschien niet zo hoog hebben gevoetbald maar ongelooflijk veel kennis van het spel hebben. Met bewondering luister ik naar het commentaar van de tv-verslaggevers Mark van Rijswijk, Wytze van der Goot en Jeroen Grueter. Voor hen is het volstrekt normaal dat ze zich met militaire precisie in hun vak verdiepen. En dat is ook wel het minste wat je van de profvoetballers zelf mag verwachten.

 

YOERI VAN DEN BUSKEN