Mensenrechten: AIPS moet zich herbezinnen

Twee weken geleden deed John Volkers verslag van zijn vergeefse poging te worden gekozen in het bestuur van AIPS Europa, het overkoepelend orgaan van sportjournalisten in Europa. Wat bleek: het leek wel om het Eurovisie Songfestival te gaan. De Oost- en Zuid-Europese landen hielden ‘de noordelijken’ met succes buiten de deur.

Volkers, met zijn kennis van sport en sportjournalistiek, was niet welkom in deze wat vreemde vriendenkring, een soort Rotary waarin krachtige meningen en opinies niet welkom zijn. Het draait toch vooral om de gezelligheid en de reisjes, niet om de zaken die er wezenlijk toe doen.

Als er gestemd moet worden over de motie van NSP en andere landen om niet meer te congresseren in landen waar geen persvrijheid heerst, zijn de meeste congresdeelnemers Rome aan het verkennen en is er onvoldoende quorum.

Volkers’ relaas is op verzoek van AIPS vertaald en opgestuurd. Dat viel niet in de smaak bij AIPS-president Gianni Merlo. Hij heeft aangegeven een reactie te zullen geven.

We wisten natuurlijk al flink wat jaren dat de AIPS weinig heeft met zaken die structureel bijdragen aan betere werkomstandigheden en politiek gevoelige zaken het liefste mijdt. Gio Lippens zat één termijn in het bestuur van AIPS Europa, werd vier jaar lang nooit voor ook maar één vergadering uitgenodigd. De vrienden binnen het bestuur ontmoetten elkaar overigens wel, bij onbeduidende sportevenementen voor studenten of bij de Islamitische Solidariteitsspelen in Turkije. Lekker belangrijk.

Wat de Maltezer Charles Camenzuli, herkozen als president van AIPS Europa, had moeten doen is overleg voeren met UEFA en andere sportbonden. Het is niet gebeurd. Zijn agenda bestaat vooral uit de opleiding van jonge sportjournalisten en veel ontmoetingen waarvan het nut zeer twijfelachtig is. Niettemin is hij herkozen op een agenda van Loyaliteit – Leiderschap – Ervaring.

Welnu, toen er dit voorjaar een Wit-Russische bestuurster (en niet eens journalist!) uit het Europese bestuur moest worden verwijderd ten tijde van de Russische inval in Oekraïne, gaf Camenzuli weinig blijk van dat leiderschap. Pas nadat meer dan 20 landen op initiatief van onder andere België en Nederland een appèl deden om het Wit-Russische bestuurslid te schorsen, kwam hij in actie.

Tot zo ver het leiderschap. En wat zijn loyaliteit betreft: die ligt bij Qatar, dat in mei de journalistieke prijsuitreiking mocht verzorgen, ondanks protest. Hij deed niets met het krachtige protest van diverse West-Europese landen tegen het feestje aan de vooravond van het WK in Qatar.

Het NSP-bureau kreeg afgelopen week aardig wat vragen over de wijze waarop journalisten kunnen opereren in Qatar, onder meer van RTL Nieuws en Mediamonitor (HUMAN). De boodschap is simpel: bericht binnen de grenzen over al datgene wat relevant is voor zowel het voetbaltoernooi als over de misstanden, al zijn er aanzienlijke beperkingen. Maar doe het wel, verken de grenzen! Want behalve een WK is in de Golfstaat ook nog wat anders aan de hand: de uitbuiting van arbeidsmigranten en het ontbreken van persvrijheid. En het mag daarom niet verbazen dat Qatar ook met een bestuurslid is vertegenwoordigd in het hoofdbestuur van AIPS, evenals onder anderen een Saoediër, een Chinees en een Iraniër. Stuk voor stuk landen met een slechte reputatie als het om mensenrechten gaat.

Gelukkig deed de AIPS vorige week een beroep op de Iraanse overheid om twee journalisten, nota bene kaarthouders van de AIPS, vrij te laten uit gevangenschap. Ook het recente huisarrest van sportklimster Elnaz Rekabi trekt de aandacht. De AIPS heeft hoofdbestuurslid Ahmadi gevraagd zich in te zetten voor de vrijlating van zijn collega’s en landgenoten. Ahmadi heeft zich vooralsnog op geen enkele manier uitgesproken over de gevangenneming van zijn vakbroeders en AIPS-leden, noch dit veroordeeld.

De AIPS, die een kaart uitgeeft die het voor journalisten makkelijker maakt om wereldwijd te opereren, heeft de dure plicht om voor álle leden op te komen, vooral degenen die vanwege hun beroepsuitoefening gevangen zitten. Ik ben benieuwd hoe de AIPS de kwesties met Iran en Qatar oplost. Dat een herbezinning op zijn plaats is, is wel duidelijk.

GERARD DEN ELT,

Algemeen secretaris NSP

https://www.aipsmedia.com/aips/pages/articles/2022/32979.html