‘Beveiliging sterk gefocust op camera’s’

Wie met een camera door Qatar trekt, vangt al gauw de aandacht van politie en beveiligers. Bas Scharwachter, camjo voor NU.nl, is in een week tijd al drie keer aangesproken om uit leggen wat hij aan het fotograferen was. De eerste keer moest hij al zijn foto’s wissen waarop politiemensen en beveiligers te zien waren.

door Henk Mees

 

,,Je merkt dat de beveiliging sterk gefocust is op camera’s. Zodra je met je camera iets  buiten het stadion wilt doen, komen ze al snel op je af”, vertelt Bas Scharwachter. Zijn eerste kennismaking op het vliegveld maakte hem al duidelijk hoe grondig de controles worden doorgevoerd.  ,,Twee weken van te voren moest ik al formulieren indienen met alle specialiteiten van mijn camera’s. Toen ik aankwam, werd me verteld dat er te weinig personeel beschikbaar was om mijn carnet te checken, daarom moest ik mijn camera inleveren. Ik heb daardoor 36 uur zonder camera rondgezworven.”

Serieuzer nog werd het op vrijdag 18 november, twee dagen voor de opening. ,,Het viel mij op dat er zo kort voor de start van het WK nog van alles in gereedheid moest worden gebracht. Er werden nog  trottoirs verbouwd, hegjes gesnoeid. Die indruk kreeg ik ook in een containerdorp. Qatar was volgens mij gewoon nog niet klaar voor het WK. Om dat in een reportage samen te vatten, besloot ik ook nog naar het stadion te gaan waar de opening plaats had. Daar wemelde het van de security. Ze lagen met misschien wel duizend man op de grond voor het stadion. Een indrukwekkend beeld, vond ik. Maar het werd niet getolereerd dat te fotograferen. Ik besefte meteen dat het zinloos was me te verweren. Die beveiligers bleken precies te weten hoe mijn camera technisch werkte. Ik moest alles wissen waar politie en beveiligers op stonden, ook mijn prullenmand op de camera moest leeg worden gemaakt.”

Ook op de dagen die volgden, werd Scharwachter nog eens aangesproken, twee keer. ,,Telkens kreeg ik de vraag wat ik aan het fotograferen was, vooral als ze het idee hadden dat ik op de beveiliging was gefocust. Dat zijn over het algemeen allemaal arbeidsmigranten uit Pakistan, India, Bangladesh of Nepal van wie de meesten wel Engels spreken, met wie je ook best om kunt gaan. Hun baas is steeds een Qatarees die de opdracht tot ingrijpen geeft. Ze hebben het vooral op camera’s gemunt, vooral rond de stadions.”

Eerder was Bas Scharwachter voor NU.nl actief op onder meer de Olympische Zomerspelen in Tokio (2021), de Winterspelen in Beijing (2022), Het EK voetbal en de Formule 1-race in Abu Dhabi. Nergens werd hij zo streng in de gaten gehouden als in Qatar. ,,Van andere fotografen heb ik nog niet gehoord dat ze hetzelfde ervaren hebben. Ik heb wel gezien dat ook andere collega’s foto’s hebben gemaakt van politie en beveiligers.”

Gert-Jaap Hoekman, hoofdredacteur van NU.nl, is verbaasd over de handelwijze in Qatar. Hoekman: ,,Ik ben bekend met de restricties daar, maar ik zou niet weten waarom je die beelden niet zou mogen maken. We willen ons best aan de regels houden, maar we laten ons niet intimideren.”